დედამიწის
გაქცევა
ნაწილი
პირველი
დროის
ოკეანეში
გადარჩენილი
ვიცი, არავინ დამიჯერებს. და მაინც, დღეს მხოლოდ მე თუ
ძალმიძს, გარკვეულწილად მაინც მოვფინო ნათელი ჰაურკის
არაჩვეულებრივ პიროვნებასთან დაკაშირებულ მოვლენებს. ჰაურკის,
უფრო სწორედ კი ამქვეყნად ყველაზე უფრო ცნობილი ფიზიკოსის პოლ
დიუპონისა. როგორც ცნობილია, თერთმეტი წლის წინ იგი თავის
ახალგაზრდა მეუღლესთან ერთად ლაბორატორიაში აფეთქების დროს
დაიღუპა. რადგანაც მას ნათესავები არ ჰყავდა, მე ჟანის, მისი
ვაჟის მეურვე და მთელი მისი ქონების განმკარგველი, ანდერძის
თანახმად გავხდი. ამგვარად, ჩემს განკარგულებაში აღმოჩნდა
მთელი მისი ქაღალდები და გამოუცემელი ჩანაწერები. სამწუხაროდ,
მათი გამოყენება ვერასოდეს მოხერხდება, თუკი არ გამოჩნდება
ახალი, აინშტაინისა და შამპოლიონის ნაჯვარი. ამას გარდა, მე
დამრჩა, ფრანგულად დაწერილი მისი ხელნაწერი, რომლის წაკითხვაც
მოგიწევთ.
შეიძლება ითქვას, რომ პოლ დიუპონს დაბადებიდანვე ვიცნობდი,
რადგანაც მასზე ოდნავ უფროსი ვარ და პერიგეში, ემილ ზოლას
ქუჩაზე ერთ სახლში ვცხოვრობდით. ჩვენი ოჯახები მეგობრობდნენ
და, რამდენადაც მახსოვს, მე და პოლი ყოველთვის ერთად
ვთამაშობდით პატარა ბაღში, რომელიც ჩვენს ბინებს ეკუთვნოდა.
სკოლაშიც ერთად დავიწყეთ სიარული ერთსა და იმავე კლასში და
ერთ მერხთანაც ვისხედით. სკოლის დამთავრების შემდეგ მე
საბუნებისმეტყველო მეცნიერებები ავირჩიე, პოლი კი მამამისის
ნების თანახმად ელემენტარულ მათემატიკას გაჰყვა. მამამისის,
ინჟინერ-ელექტრიკოსის, ნების თანახმად-მეთქი, რამეთუ რაც არ
უნდა საოცარი იყოს იმ ადამიანის მხრიდან, ვინც თანამედროვე
ფიზიკაში ნამდვილი რევოლუცია მოახდინა, პოლი მათემატიკაში
მაინცდამაინც ძლიერი არ ყოფილა და ბევრი ოფლიც დაუღვრია
თავისი ატესტატის მოსაპოვებლად.
მისი მშობლები თითქმის ერთდროულად გარდაიცვალნენ, მე და პოლი
მაშინ ბორდოში ვიყავით: მე ჩემს რეფერატს ვამზადებდი
საბუნებისმეტყველო მეცნიერებებში, ის კი - ელექტრომექანიკაში.
შემდეგ მან დაამთავრა უმაღლესი ელექტროტექნიკური სკოლა და
ინჟინრად მოეწყო ერთ-ერთ ალპურ ჰიდროელექტროსადგურში, რომლის
უფროსიც მამამისის მეგობარი იყო. ამასობაში მე ჩემს
დისერტაციაზე ვმუშაობდი.
უნდა აღინიშნოს, რომ პოლი საკმაოდ მალე დაწინაურდა - როდესაც
მას ეს უცნაური ამბავი შეემთხვა, იგი უკვე დირექტორის
მოადგილე იყო. ჩვენ დროგამოშვებით ვწერდით ერთმანეთს. ტულუზის
საბუნებისმეტყველო მეცნერებათა ფაკულტეტის განყოფილების
გამგის თანამდებობა არ მაძლევდა საშუალებას, ხშირად
წავსულიყავი ალპებში, ხოლო არდადეგების გატარებას კი ჩრდილოეთ
აფრიკაში ვამჯობინებდი. ასე რომ, ამ ამბის მოწმე სრულიად
შემთვვევით შევიქენი.
ალპებში მორიგი კაშხლის აგების პროექტის გეოლოგიური შესწავლის
მიზნით მე და პროფესორი მარო ალპებში გავეშურეთ, ამ პროექტის.
ასე აღმოვჩნდი პოლის ჰიდროელექტროსადგურიდან ორმოციოდე
კილომეტრში და ამით ვისარგებლე და პოლი მოვინახულე. მან
გულწრფელი სიხარულით მიმიღო და გვიანობამდე შევრჩით სკოლისა
და უნივერსიტეტის დღეების გახსენებაში. ბევრი მელაპარაკა
თავის სამსახურზე, რომელიც ძალიან აინტერესებდა, მომავალ
ჰიდროსადგურზე და თავისი ცოტახნისწინანდელი რომანის შესახებაც
კი მომიყვა, რომელიც, სამწუხაროდ, მალე დამთავრებულა. მას
სიტყვა არ დასცდენია თეორიული ფიზიკის შესახებ, კრინტიც არ
დაუძრავს. პოლი ადვილად პოულობდა საერთო ენას ადამიანებთან,
მაგრამ მისი ერთადერთი ახლო მეგობარი მე ვიყავი. დარწმუნებული
ვარ, თუკი იმ დროს იგი უკვე აწარმოებდა იმ კვლევებს, რომელთაც
მისი სახელი უკვდავჰყვეს, მათ შესახებ აუცილებლად მიამბობდა
ან მიმანიშნებდა მაინც.
12 აგვისტოს, ორშაბათ დღეს ვეწვიე და თუმც წამოსვლას მეორე
დღეს ვაპირებდი, ძალიან მთხოვა, კვირის ბოლომდე
დავრჩენილიყავი. კატასტროფა პარასკევიდან შაბათის ღამეს
მოხდა, ზუსტად ოცდასამ საათსა და ორმოცდახუთ წუთზე.
ცხელი და
ჩახუთული დღე იდგა. ნორჩი თელის ქვეშ, რომელიც პატარა ბაღს
ჩრდილავდა, ჩემი გეოლოგიური ჩანაწერები მომყავდა წესრიგში.
უეცრად მოიღრუბლა და ასე შვიდი საათისათვის უკვე სრული
სიბნელე ჩამოწვა. მთების თავზე იქუხა. პოლი დაახლოებით
ნახევარი საათის მერე დაბრუნდა კოკისპირულ წვიმაში. თითქმის
უჩუმრად ვისადილეთ, ბოდიში მომიხადა და მითხრა, რომ იმ ღამეს
ჰიდროელექტროსადგურში უნდა ემორიგევა. დაახლოებით ცხრის
ნახევარზე მივეხმარე გალუმპული ლაბადის ჩაცმაში და ჩემს
ოთახში ავედი. გავიგონე, როგორ წავიდა სახლიდან მანქანით.
