დედამიწის
გაქცევა
ნაწილი
პირველი
დროის
ოკეანეში
გადარჩენილი
პოლს გაუხარდა, როცა გაიგო, რომ ამიერიდან მეც კლერმონში
ვიცხოვრებდი. მალე ჩვევად გვექცა ერთმანეთის ნახვა
ლაბორატორიაში და ვინაიდან ორივე მარტოხელები ვიყავით,
რესტორანშიც ერთად ვსადილობდით. კვირაობით ხშირად დავდიოდით
გასართობად, ხოლო ერთხელ მთელი ერთი კვირითაც კი წავედით
მთაში .
ხასიათი შესამჩნევად შეეცვალა. ადრე ფლეგმატური და მორცხვი
იყო, ახლა კი აშკარად ემჩნეოდა ძალაუფლება და მართვის
სურვილი. მისი ბობოქარი შეტაკებები ტიებოდართან, რომელიც
შესანიშნავი და იმავდროულად ფიცხი ადამიანი იყო, სულ უფრო და
უფრო ხშირი ხდებოდა; მიუხედავად ამისა, ტიებოდარი მას მაინც
თავის შემცვლელად მიიჩნევდა ატომური ცენტრის ხელმძღვანელის
თანამდებობაზე. ერთი ასეთი შეტაკების დროს საიდუმლოებამ
გაფანტვა დაიწყო. ცენტრში უკვე კარგად მიცნობდნენ და
ტერიტორიაზე მუდმივი საშვიც მქონდა. ერთხელ, ტიებოდარის
კაბინეტის წინ გავლისას, მათი ხმები შემომესმა.
- არა, დიუპონ, არა და არა! - ყვიროდა პროფესორი. - ეს სუფთა
წყლის იდიოტობაა! ეს ენერგიის მუდმივობის კანონს
ეწინააღმდეგება და მათემატიკურად - გესმით? -
მა-თე-მატი-კურად შეუძლებელია!
- თქვენი მათემატიკის თანახმად, ჰო, - წყნარად მიუგო პოლმა.
- ჩემი მათემატიკით, ეს როგორ? თქვენ რა სხვანაირი გაქვთ?
მაშ, ნება იბოძეთ და ახსენით მისი პრინციპები, დალახვროს
ეშმაკმა, ამიხსენით!
- დიახაც, აგიხსნით! - წამოენთო პოლი. - და ვერაფერსაც ვერ
გაიგებთ! რამეთუ ამ მათემატიკამ თქვენსას რამდენიმე ათასი
წლით გაუსწრო!
- ათასი წლით არა? როგორია?! - შეპარვით ჩაილაპარაკა
პროფესორმა. - ნება მიბოძეთ, გავიგო, სახელდობრ რამდენი ათასი
წლით?
- ეჰ, ეგ რომ ვიცოდე!
კარგი გაიღო და ჯახუნით მიიხურა - პოლი დერეფანში გამოვარდა.
- აქ რა გინდა? გესმოდა?
გაცოფებული იყო.
- დიახ, მე განსაკუთრებული მათემატიკა მაქვს. დიახ, მან მის
მათემატიკას ათასწლეულებით გაუსწრო! გავიგებ რამდენი
ათასწლეულით. და მაშინ კი...
სიტყვა გაწყვიტა და ჩაიბურტუნა:
- ძალიან ბევრს ვლაპარაკობ. იქაც ეს ნაკლი მქონდა...
ვუყურებდი პოლს და ვერაფერს ვხვდებოდი. ელექროსადგურზე მას,
პირიქით, იცნობდნენ როგორც სიტყვაძუნწს, რომელიც ერთ ზედმეტ
სიტყვას არ იტყოდა. პოლმა თავის მხრივ გაოცებულმა შემომხედა
და გაიცინა.
- არა, სადგურზე არ ვამბობ! ოდესმე ყველაფერს გაიგებ.
ოდესმე...
გავიდა ერთი წელი. იანვარში სამეცნიერო ჟურნალებში გამოჩნდა
პოლ დიუპონის მიერ ხელმოწერილ მოკლე სტატიათა წყება,
რომელთაც, სპეციალისტების აზრით, ფიზიკაში ნამდვილი, იმაზე
უფრო მნიშვნელოვანი გადატრიალება მოახდინა, ვიდრე კვანტურმა
თეორიამ. შემდეგ, ივნისში, მოწმენდილ ცაზე მეხის
გავარდნასავით გამოჩნდა პოლის ძირითადი ნაშრომი, რომელიც
ეჭვქვეშ აყენებდა ენერგიის მუდმივობის კანონსა და
ფარდობითობის თეორიას, კერძოსაც და ზოგადსაც, და იმავდროულად
აუქმებდა ჰაიზენბერგის განუსაზღვრელობის პრინციპსა და პაულის
აკრძალვის პრინციპს. ამ ნაშრომში პოლმა ცხადყო ელემენტარულ
ნაწილაკთა უსაზღვრო სირთულე და წამოაყენა ჰიპოთეზა ჯერ
არაღმოჩენილი გამოსხივებების არსებობის შესახებ, რომელნიც
სინათლის სიჩქარეზე გაცილებით უფრო სწრაფად ვრცელდება. მთელი
სამეცნიერო სამყარო მის წინააღმდეგ ამხედრდა. მთელი მსოფლიოს
ფიზიკოსები და მათემატიკოსები გაერთიანდნენ პოლის
გასაცამტვერებლად. მაგრამ მან შესთავაზა გადამწყვეტი,
აბსოლუტურად უეჭველი ცდების წყება და თვით ყველაზე უფრო
შეურიგებელი მოწინააღმდეგეებიც კი იძულებულნი გახდნენ,
ეღიარებინათ მისი სიმართლე. თეორიულად იგი ისევ კლერმონის
ახალგაზრდა მეცნიერად ითვლებოდა, პრაქტიკულად კი მთელი
დედამიწის
№1
ფიზიკოსი იყო.
იგი კვალვინდებურად ძალიან მოკრძალებულად ცხოვრობდა თავის
პატარა ბინაში და ყოველ კვირადღეს მე და ის მთას მივაშურებდით
ხოლმე. ერთ-ერთი ასეთი გასეირნებიდან ვბრუნდებოდით, როდესაც
პოლი, როგორც იქნა, ალაპარაკდა. თავისთან მიმიწვია. მისი
საწერი მაგიდა ხელნაწერებით იყო სავსე. როდესაც დაინახა, რომ
სკამისაკენ მივდიოდი, ჩემი შეჩერება დააპირა, მაგრამ შემდეგ
მხიარულად გაიცინა.
- აჰა, წაიკითხე! - მითხრა და რაღაც ფურცელი გამომიწოდა.
ფურცელი გაუგებარი კაბალისტური ნიშნებით იყო აჭრელებული. ეს
არ იყო მათემატიკური ფორმულები, არამედ გაურკვეველი, უცნაური
ანბანი.
- დიახ, საგანგებო შრიფტი შევუკვეთე. მათი ხმარება უფრო
მეადვილება ვიდრე თქვენი ასოებისა. მათთან ბოლომდე შეჩვევა
ვერ მოვახერხე.
შევყურებდი და ვერაფერს ვხვდებოდი. მაშინ ძალიან ფრთხილად და
რბილად მითხრა:
